Kreatief met oker

Vandaag zitten we de hele dag in ons busje, voor een onvoorstelbaar monotone rit van 800 kilometer dwars door het hart van Australie. Deze morgen zijn we vertrokken aan The Devil's Marbles, een hoop gigantische stenen knikkers die al aan bod kwamen in het geestige “Down Under” van Bill Bryson. A propos, Tom: bedankt om ons het boek te lenen, je krijgt het over een paar maanden in perfecte staat terug. De kampeerervaring van gisterenavond, een paar kilometer verderop, was waarschijnlijk onze ellendigste tot nu toe... Met onze vliegennetjes over onze hoofden hebben we zitten scrabbelen tot zonsondergang (een prachtig spektakel zoals je het op de foto's in National Geographic zou zien staan), maar toen bij het invallen van de duisternis eindelijk de vliegen verdwenen, dook uit het niets een zoemende zwerm meedogenloze muggen op... Wij dus maar naar binnen in de bloedhete bus, waar we een bende dolgedraaide fruitvliegen op bezoek hadden. Borden langs de weg hadden ons al gewaarschuwd voorzichtig te zijn met verse groenten en fruit, maar ja, er staan zo veel verkeersborden van de weg... Van slapen is niet veel in huis gekomen: Els zit voor de zoveelste keer onder de muggenbeten en ik heb weer een paar liter zweet op onze matras achtergelaten. The same old story...

Na ons bezoek aan de okergroeven in de Macdonnell Ranges was de tijd rijp om ons onder te dompelen in de kunstcollecties in Alice Springs, het belangrijkste centrum van Aboriginal Art in Australie. In tentoonstellingsruimtes in Yulara (het Cultural Centre vlakbij Uluru), Adelaide (het South Australia Museum en het Tandanya Cultural Centre), Melbourne (het Ian Potter Centre) en Canberra (het National Museum of Australia) en in grotten in Flinders Ranges en The Grampians hadden we al veel kunst van Aboriginal-hand gezien. We hebben ervaren hoe “Dreaming” de belangrijkste verklaring van hun kunst is, hoe je van een aantal plaatsen geen foto's mag nemen (voor alle duidelijkheid: van muurschilderingen mag het wel), hoe motieven van dieren (slangen, rupsen, kangeroes,..), planten, bladeren en pitten altijd terugkeren, hoe overleden mensen de eerste jaren na hun overlijden niet mogen afgebeeld worden en hoe de Aboriginals er zelf voor kiezen en aan ons, bezoekers, vragen om spirituele plaatsen in de natuur met respect te behandelen. Een belangrijk thema is dat van Uluru (of “Ayers Rock” zoals de berg sinds de intocht van de blanken bekend staat): rangers van het nationaal park leggen er de nadruk op dat het beklimmen van de rots gelijk staat met het met twee voeten op een altaar gaan staan. De rots is pas sinds enkele jaren (eindelijk!) opnieuw in beheer van de lokale Anangu-gemeenschap, maar blijkbaar zijn er nog een aantal moeilijk te wijzigen afspraken met touroperators die ervoor zorgen dat er toch nog geregeld een groep respectloze Japanners naar boven stormt. Om daar dan te beseffen dat ze het gedurende 3 uur zonder toiletten moeten doen, dat het er loeihard kan waaien en regenen en dat het er gevaarlijk heet kan zijn. Genoeg redenen voor ons om niet naar boven te gaan – over anderhalf jaar zal het voor de wet sowieso niet meer mogen.

Maar goed, genoeg gepreekt – we gingen dus in Alice Springs kijken naar schilderijen en handwerk dat met veel respect voor de kunstenaars (namen waar wij natuurlijk nog nooit van gehoord hadden) en met informatie over hun achtergrond en tradities aan het publiek wordt getoond – en verkocht. Hun kunst en hun filosofie mag er dan een beetje naief uit zien, maar de werken die we zagen in de galerijen van Mbantua en Papunya Tula zullen we ons nog lange tijd herinneren. Natuurlijk heb je in Alice Springs evenveel winkeltjes met in ontwikkelingslanden gemaakte “Australiana”-prullen: plastieken boomerangs, handdoeken in de vorm van de Australische vlag, verkeersborden met waarschuwingen voor overstekende kamelen (in de 19de eeuw samen met kamelendrijvers door de Engelsen uit Afghanistan geimporteerd en nu nutteloos en en masse ronddwalend in het Australisch binnenland) en -een botte belediging, vonden wij- autostickers met “I climbed Ayers Rock”. En niet te vergeten: postkaartjes, waarvan er eentje onderweg is naar Softijs, trotse winnaars van onze vertaalwedstrijd van een aantal dagen geleden... (ja, Michiel, jij krijgt er ook eentje).

Hop, nu verder naar het Kakadu National Park voor meer kunst, exotische dieren en hopelijk de ultieme verlossing van de vliegenzwermen!